Grootheidswaanzin: Asjchabad, de witte stad
Altyn Asyr Bazaar
We worden naar de nieuwe Altyn Asyr bazaar gebracht die in 2011 geopend is. De huidige president vond het nodig om de sfeervolle drukke Tolchuta bazaar vanuit het centrum te verkassen naar een sfeerloze versie van enorme betonnen barakken aan de rand van de stad. De gezelligheid van de oude bazaar is helemaal verdwenen. Het enige wat nog interessant is, is de dierenmarkt waar geiten, schapen en kamelen worden verhandeld. Het is meer dan 30 graden en mijn hoofd begint te bonken van de hitte.
Mausoleum
Met het koele busje rijden we verder naar het Mausoleum van de vorige president Saparmurat Niyazov, welke in 2006 is overleden. Deze president regeerde met harde hand en noemde zich Turkmenbashi “leider van alle Turkmenen”. Het kolossale pand wordt bewaakt door 2 bewakers die om de 2 uur door middel van een korte ceremonie worden afgewisseld. En o wee als je een foto durft te maken! De regering wil niet dat je van overheidsgebouwen of nog erger, van het presidentiële paleis, foto’s maakt. Daarom kregen we dan ook vaak “don’t make picture” te horen van onze gids.
Moskee
Naast het Mausoleum staat een gigantische moskee: de Kipchack, genoemd naar het naastgelegen dorp. Een van de grootste moskeeën van Centraal Azië. We gaan naar binnen, schoenen uit, doekje op je hoofd en we bewonderen het gigantische complex: grote tapijten (die er als nieuw uitzien), een gouden koepel van 50 meter doorsnede, 4 minaretten in de hoeken en heel veel lampen. Beneden is voor de mannen de 1e etage is voor de vrouwen. Volgens onze gids kunnen er 20.000 mensen in, maar daar hebben wij onze twijfels bij. De gids geeft toe dat hier nauwelijks mensen komen.
We gaan lunchen in de Russische bazaar ergens in het oude centrum en we genieten van een vegetarische maaltijd. Gelukkig kunnen we eten aanwijzen, want engels spreken ze niet. Deze bazaar is druk met volle stalletjes die dicht naast elkaar staan en is nog sfeervol te noemen in vergelijking met de betonnen barakken die we vanochtend gezien hebben. Nu maar hopen dat mijn maag het aan kan.
Er is voldoende water
Gratis gas, water en licht
Na de lunch krijgen we veel belangrijke witte gebouwen en monumenten te zien die de hoofdstad rijk is. De president heeft duidelijk een groot gat in zijn hand. Het geld vloeit rijkelijk aan protserige gebouwen en rondom de monumenten worden parken met waterfonteinen en veel te veel groen aangelegd. En dat allemaal midden in een woestijn, waar geen water is! “Maar water is geen probleem”, zegt onze gids. “Er is voldoende water”. Het water, gas en elektriciteit is gratis voor de inwoners van Turkmenistan. Ze hebben gas en olie zat, maar water zal uiteindelijk een probleem worden. Ook benzine was tot vorig jaar gratis met een maximum van 100 liter per maand.
De nieuwe bushokjes zijn voorzien van airco en TV. Hoe gek wil je het nog hebben? Er is zelfs een speciaal ‘wedding building’ om te kunnen trouwen. De kitsch straalt er vanaf en de president hangt aan de muur en kijkt toe. Waar je ook bent. Grootheidswaanzin van een president.
Lege straten
Tijdens de toer langs al die monumenten met parken en luxe gebouwen zien we geen mensen! Niet in de parken, niet op straat, nergens. De straten zijn spik en span. We zien zelfs geen enkel verdwaald papiertje of ander afval. Het is bijna steriel te noemen. We vragen onze gids “waar zijn de mensen?” We zien namelijk niemand op af en toe een bewaker na. “Die zitten nu in parken of komen pas na 19u naar buiten in verband met de hitte“, zegt de gids. “Breng ons dan naar de parken waar de mensen zijn”, commanderen we hem. Maar dat doet hij niet. Nu begrijp ik waarom de straten en parken zo schoon en leeg zijn. Er komt gewoon bijna niemand.
Tapijtenfestival
We hebben geluk, het is vandaag nationale feestdag in Asjchabad. De Turkmenen vieren Carpet Holiday. In het begin van de avond kijken we wat er te doen is. Eindelijk mensen! Er worden optredens verzorgd, er wordt gezongen en gedanst. En uiteraard kijkt de president hier ook virtueel toe. Voor de genodigden gelden klederdracht: meisjes dragen rode jurken met gekleurde hoedjes. Jongens hebben zwarte broeken aan met witte overhemden. Gelukkig hebben ze er geen bezwaar tegen dat we foto’s van ze maken en vinden het stiekem zelfs leuk al die aandacht van vreemden. Even niet in het gareel lopen van de president met zijn grootheidswaanzin.
Sorry, het is niet mogelijk om te reageren.